Beta-karoten
Beta-karoten, czyli prowitamina A to ważny składnik codziennej diety, który znany jest już od setek lat. Mimo że najczęściej jest on kojarzony z przyspieszaniem opalania, to jednak odgrywa szereg znacznie ważniejszych ról w naszym organizmie. Prawidłowe widzenie, odporność, opóźnione starzenie skóry czy leczenie trądziku to zaledwie początek procesów, w których beta-karoten bierze udział. Sprawdź, dlaczego prawidłowo zbilansowana dieta i suplementacja beta-karotenu jest tak istotna dla naszego ciała.
Beta-karoten - co to jest?
Beta-karoten to związek zaliczany do karotenoidów - pomarańczowych, żółtych i czerwonych barwników roślin. Po raz pierwszy został on wyizolowany z marchwi i opisany przez niemieckiego badacza Henricha Ferdinanda Wackenrodera. Miało to miejsce w 1831 roku, natomiast jego dokładną strukturę chemiczną poznano dopiero blisko 100 lat później. Cząsteczka beta-karotenu zawiera 40 atomów węgla oraz 56 atomów wodoru. Jako składnik polarny bardzo słabo rozpuszcza się w wodzie, ale doskonale w tłuszczach.
Beta-karoten spełnia szereg istotnych funkcji w naszym ciele, dlatego warto zadbać o jego wysokie spożycie wraz z dietą oraz prawidłowo dobraną suplementacją. Składnik ten nazywany jest często również prowitaminą A, ponieważ przy pomocy enzymów wątrobowych i nienasyconych kwasów tłuszczowych, jest on przekształcany w organizmie w witaminę A.
Beta-karoten - właściwości i działanie
Beta-karoten należący do grupy karotenoidów spełnia szereg istotnych funkcji w naszym organizmie. Jak już wspominaliśmy, przekształcany beta-karoten tworzy witaminę A, która zaliczana jest do grona witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (wraz z witaminą E, D i K). Proces ten zachodzi w wątrobie oraz nerkach pod wpływem dioksygenazy β-karotenowej. Beta-karoten będący prekursorem witaminy A to składnik, który:
- wspomaga opalanie i neutralizuje działanie promieni słonecznych,
- hamuje szkodliwe procesy oksydacyjne,
- opóźnia procesy starzenia skóry,
- chroni narząd wzroku - zmniejsza ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej,
- wzmacnia odporność,
- poprawia kondycję skóry,
- obniża poziom złego cholesterolu frakcji LDL, dzięki czemu zapobiega miażdżycy prowadzącej do zawału serca czy udaru mózgu.
Beta-karoten stanowi swego rodzaju naturalny filtr na promieniowanie UV pochodzące z promieni słonecznych, dlatego jest szczególnie istotnym składnikiem dla skóry. Ważne więc, aby znalazł się w codziennej diecie oraz suplementacji. Co ciekawe, składnik ten jest często wykorzystywany podczas produkcji kremów odmładzających i przeciwzmarszczkowych. Ze względu na ochronę przed promieniowaniem słonecznym, beta-karoten bywa wykorzystywany w terapii pacjentów uczulonych na słońce.
Liczne badania naukowe wykazują szczególne właściwości przeciwutleniające (antyoksydacyjne) beta-karotenu. Dzięki temu składnik ten jest ważnym elementem walki ze stresem oksydacyjnym. Może on wynikać z nieprawidłowej diety, przewlekłego stresu czy zanieczyszczeń środowiska. Hamowanie negatywnych skutków działania wolnych rodników sprawia, że β-karoten jest skutecznym narzędziem w walce z wieloma chorobami, zwłaszcza o podłożu cywilizacyjnym.
Co więcej, regularne dostarczanie organizmowi beta-karotenu wspiera nasz organizm w walce z chorobami neurodegeneracyjnymi, chorobami serca, a nawet niektórymi nowotworami. Przykładowo badania naukowe z 2017 roku wskazują β-karoten jako czynnik profilaktyczny raka płuc. O jego uzupełnianie powinni więc zadbać w szczególności palacze oraz osoby narażone na inne szkodliwe czynniki jak np. azbest.
Jak stosować beta-karoten?
Beta-karoten powinien stanowić ważny składnik codziennej diety. Można go znaleźć w dużej ilości w warzywach i owocach o żółtym, pomarańczowym oraz czerwonym zabarwieniu. Marchew, suszone morele, bataty, papryka czerwona, pomidory czy dynia skutecznie dostarczają karoten do organizmu. Co ciekawe, zielone warzywa takie jak natka pietruszki, jarmuż, boćwina, szczypiorek czy szczaw również zawierają pokaźne ilości tego składnika.
W celu uzupełnienia niedoborów witaminy A warto też sięgnąć po beta-karoten w formie suplementu diety. Opracowane przez Instytut Żywności i Żywienia normy żywieniowe dla populacji Polski nie określają dokładnego zapotrzebowania na beta-karoten. Wyznacza się je jednak na podstawie średniego zapotrzebowania na witaminę A, której jest prekursorem. I tak RDA dla witaminy A prezentuje się następująco:
- 900 μg/dobę - dorośli mężczyźni,
- 700 μg/dobę - dorosłe kobiety,
- 770 μg/dobę - kobiety w ciąży,
- od 400 do 900 μg/dobę - dzieci z wyszczególnieniem grup wiekowych.
(wartości podane w przeliczeniu na μg ekwiwalentu retinolu, 1 μg retinolu = 6 µg beta-karotenu)
Efekty stosowania beta-karotenu
Stosowanie beta-karotenu zgodnie z zaleceniami lekarza lub producenta wybranego preparatu pozwala cieszyć się jego pozytywnymi skutkami dla organizmu. Beta-karoten jest sprawdzonym narzędziem w walce z przedwczesnym starzeniem skóry oraz problemami z widzeniem. Warto stosować go jako składnik profilaktyczny chorób cywilizacyjnych, a także jako substrat dbający o kondycję cery.
Beta-karoten - wskazania i przeciwwskazania
Stosowanie beta-karotenu w formie suplementu diety spełnia istotną rolę podczas uzupełniania niedoborów witaminy A. Dodatkowo składnik ten zmniejsza wrażliwość skóry na słońce, dlatego warto go uzupełniać przed planowanym opalaniem. Należy jednak przy tym pamiętać, że proces opalania wymaga dodatkowo zastosowania kremu z filtrem. Jeśli jednak wybierasz się na wakacje do ciepłych krajów, sięgnij po beta-karoten już na 14 dni przed urlopem, co pomoże ci uzyskać wymarzony koloryt skóry. Aby zwiększyć przyswajalność suplementów diety z prowitaminą A, należy przyjmować preparat wraz z posiłkami bogatymi w tłuszcze. Ułatwiają one jej przyswajanie przez organizm człowieka.
Jednocześnie warto pamiętać, że beta-karoten jest prekursorem witaminy A, której nadmiar w ciąży może się przyczynić do rozwoju wad płodu. Suplementację w czasie ciąży warto więc skonsultować z lekarzem prowadzącym, który pomoże przyszłej mamie dobrać bezpieczne dawki preparatu. Dodatkowo prowitamina A może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami. Stosowanie suplementacji warto skonsultować z lekarzem, jeśli przyjmujesz statyny oraz witaminę K (beta-karoten jest jej antagonistą).
Jaki beta-karoten jest najlepszy?
Istnieje wiele preparatów zawierających β-karoten, które skutecznie wspierają prawidłowe funkcjonowanie organizmu. W naszej ofercie znajdziesz suplementy diety pochodzące od zaufanych i sprawdzonych producentów w formie praktycznych tabletek lub kapsułek. Ich dawkowanie jest proste, co pozwala wyeliminować skutki uboczne związane z ewentualnym przedawkowaniem beta-karotenu. Sprawdź naszą ofertę i zadbaj o swoje zdrowie, dobre samopoczucie i promienny wygląd cery.
Z czym łączyć suplementację beta-karotenem?
W sprzedaży można spotkać wiele suplementów zawierających karotenoidy. W naszym sklepie znajdziesz zarówno preparaty zawierający czysty beta-karoten rozpuszczony w tłuszczu (dla lepszego wchłaniania), jak i kompleksowe preparaty witaminowe. Szczególnie polecamy dodatek istotnych dla zdrowia składników mineralnych oraz witaminę E pochodzącą również z grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Połączenie tych składników pozytywnie wpływa na wygląd skóry oraz zwiększa potencjał antyoksydacyjny organizmu.
Beta-karoten jest również ważnym składnikiem preparatów na skórę, włosy i paznokcie, a także suplementów przyspieszających opalanie. Obie propozycje bogate w składniki aktywne znajdziesz w naszym sklepie.
Szeroki wybór suplementów z beta-karotenem w Vitashop
Witamina A oraz jest prekursor - beta-karoten to ważny składnik codziennej diety. Aby uniknąć jej niedoborów, warto zapewnić swojemu organizmowi dodatkowe źródło tego składnika w formie suplementu diety. W Vitashop znajdziesz preparaty pochodzące od sprawdzonych producentów, takich jak Aflofarm, Olimp, NOW Foods czy Swanson. Dzięki temu możesz mieć pewność, że sięgasz po godne zaufania preparaty, które pomogą Ci zachować promienną cerę, młodą i pięknie wybarwioną skórę, a także dobre samopoczucie. Sprawdź naszą szeroką ofertę i wybierz preparat z beta-karotenem dopasowany do swoich indywidualnych potrzeb!
Źródła
- Włodarek D., Czynniki żywieniowe a rozwój związanego z wiekiem zwyrodnienia plamki żółtej (AMD), Kosmos. Problemy nauk biologicznych, 68 (2) 2019
- Shareck M., Inverse Association between Dietary Intake of Selected Carotenoids and Vitamin C and Risk of Lung Cancer, Frontiers in Oncology, 7(23), 2017
- Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020, s. 172-176
