Witamina C

Witamina C to jedna z najważniejszych witamin zaliczana do grupy substancji rozpuszczalnych w wodzie. Jest ona niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, choć znana jest w szczególności ze swojego dobroczynnego wpływu na odporność. Nie każdy zdaje sobie jednak sprawę, że jest ona równie istotna dla układu krążenia. Warto więc sprawdzić, czy skutecznie zaspokajasz dzienne zapotrzebowanie na witaminę C.

Witamina C- co to jest?

Witamina C, inaczej kwas askorbinowy, zaliczana jest do witamin rozpuszczalnych w wodzie. Ze względu na swoje liczne zadania w organizmie człowieka, jest mu niezbędna do właściwego funkcjonowania. Przyjmowanie acidum ascorbicum wraz z pożywieniem oraz suplementacja jest na tyle ważne, że organizm nie jest w stanie jej samodzielnie wyprodukować.

Przyjęło się, że naturalna witamina C jest skutecznym środkiem na przeziębienie. Tymczasem badania wskazują, że suplementacja witaminy C w czasie choroby nie łagodzi dotkliwych objawów przeziębienia. Naukowcy udowodnili jednak, że przyjmowanie tego środka profilaktycznie pozwala odczuwalnie skrócić czas przeziębienia - o ok. 8 proc. u dorosłych i 14 proc. u dzieci. Najlepsze efekty kwas askorbinowy daje u sportowców - regularnie przyjmujące go osoby chorują według badań nawet o połowę rzadziej.

Właściwości witaminy C

Witamina C jest silnym przeciwutleniaczem (antyoksydantem), który pozwala neutralizować wolne rodniki. Dzięki temu spowalnia proces starzenia się organizmu, a także pozwala chronić układ krążenia. Właściwość tą wykorzystuje się również w kosmetologii, ponieważ stosowanie kwasu askorbinowego w formie kosmetyków pozwala na dłużej zachować promienną i młodą cerę.

Wśród udowodnionych form działania witaminy C znajdują się:

• udział w syntezie kolagenu, co wpływa na prawidłową budowę tkanki łącznej,
• ułatwienie gojenia ran,
• ułatwienie przyswajania żelaza,
• aktywacja wielu enzymów,
• wsparcie w syntezie kortykosteroidów, niektórych neuroprzekaźników, a także udział w przemianie aminokwasu - tyrozyny,
• stabilizacja samopoczucia psychicznego,
• zwalczanie bakterii wywołujących próchnicę oraz wzmacnianie zębów i dziąseł.

Dodatkowo trwają badania nad potencjalnym działaniem przeciwnowotworowym kwasu askorbinowego. Zaobserwowano, że dożylne podawanie witaminy w formie askorbinianu sodu wspiera zabijanie komórek nowotworowych.

Witamina C lewoskrętna czy prawoskrętna?

W praktyce występują dwie formy kwasu askorbinowego:

• kwas L-askorbinowy - wykorzystywany przez organizm,
• kwas D-askorbinowy - z którego organizm nie korzysta.

Pojęcie witamina C lewoskrętna to niepoprawna i potoczna nazwa kwasu L-askorbinowego. Błąd ten spowodowany jest faktycznym umiejscowieniem grupy hydroksylowej w cząsteczce witaminy C. W przypadku kwasu L-askorbinowego grupa ta znajduje się po lewej stronie, a kwas D-askorbinowy ma ją po prawej stronie. W praktyce więc przyswajalna witamina C w formie kwasu L-askorbinowego ma formę prawoskrętną, ponieważ padające na nią światło spolaryzowane skręca cząsteczkę właśnie w tę stronę.

Wit. C - zastosowanie

Naturalna witamina C (kwas askorbinowy) występuje w wielu popularnych warzywach i owocach, jak natka pietruszki, czarna porzeczka, czerwona papryka, cytrusy, ziemniaki, czy kapusta kiszona. Dzięki temu zapotrzebowanie na ten składnik można zaspokoić wraz z odpowiednio zbilansowaną dietą. Istnieją jednak sytuacje, kiedy konieczny jest suplement diety. Obok nieprawidłowego żywienia, zażywanie preparatów z kwasem askorbinowym zaleca się:

• w okresie rekonwalescencji po zabiegu chirurgicznym, złamaniu, wypadku lub chorobie,
• w stanach obniżonej odporności,
• u palaczy,
• u osób szczególnie aktywnych fizycznie,
• u osób borykających się z niedokrwistością spowodowaną niedoborem żelaza,
• u osób cierpiących na stany zapalne skóry i błon śluzowych,
• w ciąży.

Dawkowanie witaminy C

Kwas askorbinowy rozpuszcza się w wodzie, a jego ewentualny nadmiar jest wydalany wraz z moczem. Profilaktyczne przyjmowanie witaminy C jest więc całkowicie bezpiecznym rozwiązaniem. Właściwa dawka witaminy C uzależniona jest od wieku i płci człowieka, stopnia narażenia na stres, a także od stanu zdrowia.

Przyjmuje się, że zapotrzebowanie na witaminę C u osób dorosłych wynosi około 1 mg/kg masy ciała. Z kolei u dzieci można zwiększyć codzienną dawkę nawet do 2 mg/kg masy ciała w ciągu doby. Aktualne badania wskazują, że witamina C przyjmowana doustnie w dawce nawet do 200 mg dziennie wchłaniana jest całkowicie przez organizm. Przedawkowanie witaminy C jest możliwe w przypadku dawek przekraczających 2000 mg na dobę. Może to spowodować nudności, wymioty, biegunkę, dolegliwości żołądkowe, wysypkę skórną, a nawet spadek odporności.

Objawy niedoboru witaminy C

Niedobory witaminy C mogą być bardzo niebezpieczne dla organizmu, dlatego warto odpowiednio wcześnie reagować prawidłowo zbilansowaną dietą oraz suplementacją. Objawami niedostatecznej ilości witaminy C w organizmie są:

• osłabienie naczyń krwionośnych,
• ból i obrzęk stawów,
• trudności w gojeniu ran,
• nieprawidłowe zrastanie się kości po złamaniach,
• spadek odporności,
• suchość skóry i jej szybsze starzenie się,
• szkorbut - cechą charakterystyczną jest owrzodzenie i krwawienie dziąseł oraz wypadanie zębów.

Zachorowalność na szkorbut w krajach wysokorozwiniętych jest obecnie bardzo niska. Przyjmowanie witaminy C jest szczególnie istotne w przypadku osób palących papierosy, których najczęściej dotyczą współcześnie niedobory.

Witamina C - przeciwwskazania

Mimo że nawet duże dawki witaminy C są tolerowane przez organizm, to jednak istnieją sytuacje, kiedy należy zrezygnować z suplementacji kwasu askorbinowego lub zmniejszyć jego przyjmowaną ilość. Związek ten może oddziaływać na niektóre leki, ponieważ:

• zwiększa wchłanianie żelaza,
• przyspiesza usuwanie z organizmu trójpierścieniowych leków stosowanych w depresji,
• zmniejsza skuteczność pochodnych fenotiazyny, którą wykorzystuje się w lekach przeciwuczuleniowych oraz przeciwpsychotycznych,
• zmniejsza skuteczność antybiotyków z grupy aminoglikozydów, np. amikacyny i gentramycyny.

Ponadto witamina C może oddziaływać na stosowaną doustnie antykoncepcję hormonalną. Przyjmowanie 1000 mg kwasu askorbinowego dziennie może spowodować nawet 2-krotny wzrost stężenia estrogenów we krwi. Może to wywołać działanie niepożądane leków antykoncepcyjnych, takie jak ból głowy, obniżony nastrój, wzdęcia, wymioty, dolegliwości ze strony pęcherzyka żółciowego, wzrost poziomu glukozy we krwi, a nawet wypadanie włosów. Zaleca się, aby kobiety stosujące antykoncepcję hormonalną unikały wysokich dawek witaminy C. Dzienna podaż nie powinna przekraczać 50-100 mg. Warto jednak pamiętać, że gwałtowne ograniczenie witaminy C w organizmie może powodować szybki spadek estrogenów, a to może stać się przyczyną nieplanowanej ciąży.

Witamina C - jaka najlepsza?

Witamina C dostępna jest w naszym sklepie w wielu przystępnych postaciach. Znajdziesz tutaj preparaty zawierające kwas askorbinowy w ilości od 100 do nawet 1000 mg w postaci tabletek powlekanych, musujących oraz kapsułek o przedłużonym uwalnianiu. Dla dzieci rekomendujemy natomiast kwas askorbinowy w formie kropelek, syropów, żelek oraz lizaków, które pozwolą wyeliminować skutki niedoboru witaminy C, a zwłaszcza spadek odporności.

Aby dodatkowo chronić naczynia krwionośne, w Vitashop znajdziesz preparaty wzbogacone o rutozyd oraz flawonoidy, które potęgują pozytywny wpływ kwasu askorbinowego na układ krążenia. Jeśli natomiast wysokie dawki kwasu askorbinowego w naturalnej postaci są dla Ciebie szczególnie istotne, postaw na acerolę. Jej stosowanie sprawdzi się również u dzieci w formie praktycznych pastylek do ssania.

Z czym łączyć wit. C?

Naturalna witamina C z pożywienia to ważny składnik codziennej diety, jednak odpowiednio dobrana suplementacja może przynieść wiele korzyści dla Twojego organizmu. Kwas askorbinowy warto łączyć z preparatami żelaza, ponieważ ułatwia jego wchłanianie. Dodatkowo sprawdzi się również z kolagenem. Witamina C sprzyja produkcji kolagenu, co ma szczególnie istotne znaczenie dla naczyń krwionośnych, skóry, włosów, paznokci, kości, chrząstek oraz stawów.

Szeroki wybór suplementów z witaminą C w Vitashop

Niedobór witaminy C może mieć szereg negatywnych skutków dla organizmu, dlatego warto się przed nim chronić, stosując odpowiednio dobraną suplementację. Dzięki szerokiej ofercie sklepu Vitashop znajdziesz tu idealną witaminę C w dawce dopasowanej do swoich indywidualnych potrzeb. W zależności od swoich upodobań możesz postawić na wygodne w użytkowaniu kapsułki, tabletki musujące, z których przygotujesz smaczny napój, a także preparaty wzbogacone o dodatkowe składniki. Wybierz rozwiązanie dopasowane do swojego organizmu oraz trybu życia i ciesz się z korzyści płynących z codziennego stosowania witaminy C!

Źródła:

• Janda K., Kasprzak M., Wolska J., "Witamina C – budowa, właściwości, funkcje i występowanie, Pomeranian Journal of Life Sciences" 2015
• Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2012
• Anitra C. Carr, Silvia Maggini, Vitamin C and Immune Function, Nutrients, 2017, 9(11), s. 1211